Escapelle skutki uboczne

Dr Tarnawski wiele korzystał z doświadczeń przyrodolecznictwa dziewiętnastowiecznego. Z kolei za najsławniejszego naturalistę tamtego okresu uznawano księdza Sebastiana Kneippa. Najpowszechniej uważa się go za twórcę wodolecznictwa, ale propagował on w swych licznych książkach, m.in. „Moje leczenie wodą”, naturalne metody utrzymywania organizmu w zdrowiu. Uważał on, że: „woda i zioła są głównymi środkami leczniczymi każdej choroby”. One też miały budować zdrowe, silne, radzące sobie ze wszystkim organizmy. Ważne też było zdrowe powietrze, czystość, proste i niezbyt obfite odżywianie, właściwy skromny ubiór. Wśród czynników hartujących ustrój za najważniejsze Kneipp uznawał chodzenie boso po rannej rosie, deptanie w wodzie, obmywanie ciała zimną wodą. Reasumując swe rady w książce „Kodycyl do mojego testamentu” Kneipp napisał nawet: „Naturalność i prostota są więc dla zdrowia i szczęścia najważniejsze. Według nich należy ustalić sposób życia, wybór odpowiednich napoi i pokarmów… Gdyby wszyscy mnie naśladowali w prostocie ubrania, wiktu, hartowania i całym sposobie życia, wówczas społeczeństwo byłoby zdrowem, krzepkiem i dzielnem”.